ՀԱՅ   РУС   ENG
Պլաստիկության, քայքայման և առաձգամածուցիկության տեսություններ
Ա.Նազարովը համարվում է այս ոլորտում առաջին գիտնականը, ով 1937-39թթ ոսումնասիրել է ստատիկորեն անորոշ համակարգերի կրողունակության վերլուծության վրա: 1959 թ.-ին Նագուշ Հարությունյանը առաջարկեց մեթոդ, համաձայն որի պլաստիկության տեսության հարթ կոնտակտային խնդիրը բերվում է առաջին սեռի Ֆրեդհոլմի ինտեգրալ հավասարմանը: Ստացվել է այս խնդրի փակ լուծում:

1956 թվականից Մ. Զադոյանը ուսումնասիրել է պլաստիկության տեսության հավասարումների լուծումների մի քանի դասեր, որոնք հնարավորություն են տալիս որոշել առաձգապլաստիկ և հաստ պատերով գլանաձև և կոնաձև մարմինների լարվածային վիճակը: Հետազոտվել է ոլորման և ծռման ընթացքում ամրացնող նյութերից պատրաստված ձողերի լարվածային վիճակը: Դիտարկվում են կոնային և տորոիդալ մարմինների, անիզոտրոպ հաստ պատերով խողովակների, ինչպես նաև գլանաձև և կոնաձև խողովակների արտաքին ջերմաստիճանի դաշտում պլաստիկության տեսության մի շարք հետաքրքիր խնդիրներ:

Մասլովի մոդելի հիման վրա 1947 թ.-ին Ն. Հարությունյանը առաջարկել է նյութերի ծերացման մաթեմատիկական տեսություն, որը միաժամանակ հաշվի է առել նյութերի ծերացման և ժառանգականության գործոնները: Այս տեսությունը հայտնի է որպես «Մասլով-Հարությունյան սողանքի տեսություն»: Հետագայում այս տեսությունը էապես ընդհանրացվեց և զարգացավ Ն. Հարությունյանի կողմից և ձևավորվեց որպես տարասեռ ժառանգականությամբ մարմինների սողանքի տեսություն:

Սողանքի առաջարկվող տեսությունների հիման վրա ձևավորվել և լուծվել են բազմաթիվ հարթ և տարածական, կոնտակտի և խառը եզրային խնդիրներ, որոնք կարևոր են գործնական տեսանկյունից (Ն. Հարությունյան, Մ. Մանուկյան): Իրականացվել են բարձր հաճախականության պայմաններում աշխատող ժամանակակից մեքենաների կառուցվածքային տարրերի մեխանիկական հատկությունների հետազոտություններ:

Վիբրացիոն և հարվածային պրոցեսների համար, երբ գրգռվածության ֆունկցիան բավարարում է Դիրիխլեի պայմաններին, ցույց է տրվում, որ հաստոցների տարրերում ի հայտ են գալիս սողացող և ռելաքսացիոն երևույթներ: Մշակվել են վիբրացիոն սողանքի տեսության հիմքերը (Հ. Շեկյան):

Պողպատի և ալյումինի մոնոբյուրեղներում սողքի երևւյթները հետազոտվում են ջերմաստիճանի փոփոխության տարբեր ռեժիմների ներքո: Իրականացվել են մանրաթելային կոմպոզիտների առաձգական-ռեոլոգիական հատկությունների ուսումնասիրություններ: